Rosnące ceny energii elektrycznej oraz chęć uniezależnienia się od dostawców prądu sprawiają, że coraz więcej osób decyduje się na montaż własnych instalacji fotowoltaicznych. Pozwalają one wytwarzać prąd ze słońca i magazynować nadwyżki energii na później. Jednak zanim zdecydujemy się na taką inwestycję, warto dowiedzieć się więcej na temat tego, jak działają systemy fotowoltaiczne oraz jakie korzyści dają w praktyce.
Rodzaje systemów fotowoltaicznych
Systemy on-grid
Najpopularniejszym rozwiązaniem są systemy podłączone do sieci elektroenergetycznej (on-grid). Wytworzony prąd zużywany jest na bieżąco na potrzeby domu lub firmy. Nadwyżki trafiają do sieci, dzięki czemu można je "odsprzedać" dostawcy energii. W momencie, gdy instalacja nie produkuje wystarczająco (np. nocą), pobieramy prąd z sieci.
Systemy off-grid
Systemy autonomiczne (off-grid) działają niezależnie od sieci elektroenergetycznej. Całość wyprodukowanej energii magazynowana jest w akumulatorach. Stosowane są głównie w miejscach odległych od sieci prądu.
Systemy hybrydowe
Hybrydowe instalacje PV łączą zalety systemów on-grid i off-grid. Część energii zużywana jest na bieżąco lub oddawana do sieci. Jednak dzięki akumulatorom możliwe jest też magazynowanie prądu na wypadek braku dostaw z sieci.
Elementy instalacji fotowoltaicznej
Moduły PV
Sercem każdej instalacji PV są moduły fotowoltaiczne, w których promieniowanie słoneczne zamieniane jest na prąd stały. Ich sprawność wynosi obecnie ok. 15-22%. Moduły montowane są zazwyczaj na dachu lub gruncie.
Falowniki
Falowniki (inwertery) zamieniają wytworzony prąd stały na prąd przemienny, którego używamy w gniazdkach. Optymalizują też pracę całej instalacji dla uzyskania maksymalnych efektów.
Okablowanie
Istotnym elementem są przewody służące do połączenia modułów z falownikiem oraz do doprowadzenia prądu do miejsca zużycia lub sieci energetycznej. Dobiera się je odpowiednio do mocy instalacji.
Magazynowanie energii z fotowoltaiki
Baterie
W systemach off-grid konieczne jest zastosowanie baterii akumulatorów do gromadzenia nadwyżek prądu. Stosuje się głównie akumulatory kwasowo-ołowiowe, litowo-jonowe lub z czystego ołowiu.
Pompy ciepła
Coraz popularniejsze staje się wykorzystanie pomp ciepła, które pozwalają zamieniać nadmiar prądu na ciepło i magazynować je w zasobnikach. Daje to oszczędności na ogrzewaniu.
Magazyny ciepła
Energię cieplną można także gromadzić w specjalnych zasobnikach z materiałem fazowym, który topnieje pod wpływem ciepła i zamarza oddając energię. Rozwiązanie to zyskuje na popularności.
Koszty i zwrot inwestycji

Nakłady inwestycyjne
Koszt instalacji fotowoltaicznej zależy od jej wielkości i zastosowanych komponentów. Dla domu jednorodzinnego to średnio 25-35 tys. zł. Część wydatków można odliczyć od podatku lub uzyskać dotację.
Ulgi i dotacje
Montaż instalacji PV można rozliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej lub na zasadach ogólnych. Dodatkowo dostępne są dotacje z programu "Mój Prąd" (nawet 20% kosztów).
Okres zwrotu
Dzięki oszczędnościom na rachunkach okres zwrotu inwestycji wynosi średnio 6-8 lat. Szybciej zwróci się w firmach ze względu na wyższe zużycie prądu.
Montaż i eksploatacja
Lokalizacja
Aby instalacja PV działała optymalnie, musi być dobrze nasłoneczniona. Moduły montuje się najczęściej na połaci dachowej, ale możliwe są też mocowania fasadowe czy gruntowe.
Konserwacja
System fotowoltaiczny nie wymaga skomplikowanych prac konserwacyjnych. Należy od czasu do czasu czyścić moduły z kurzu i zanieczyszczeń oraz sprawdzać stan połączeń.
Bezpieczeństwo
Instalacja PV nie stwarza zagrożenia dla mieszkańców. Ważne jest jednak, aby montaż przeprowadziła uprawniona firma, co zapewni bezpieczeństwo techniczne systemu.
Korzyści z instalacji PV
Oszczędność energii
Dzięki energii słonecznej możemy zmniejszyć rachunki za prąd nawet o 70-90%. Im większe jest zużycie, tym większe oszczędności.
Ochrona środowiska
Energia słoneczna jest czysta i odnawialna. Instalacje PV zmniejszają emisję CO2 oraz zanieczyszczenie powietrza związane z produkcją prądu.
Niezależność energetyczna
Własna "elektrownia" na dachu to większa niezależność od dostawców energii i sieci elektroenergetycznej. To również zabezpieczenie przed rosnącymi cenami prądu.
Podsumowując, fotowoltaika w połączeniu z magazynowaniem nadwyżek energii to obecnie jedno z najbardziej opłacalnych rozwiązań dla domów i firm. Pozwala samodzielnie wytwarzać prąd ze słońca i czerpać z tego wymierne korzyści. Warto więc rozważyć taką ekoinwestycję.
Podsumowanie
Instalacja fotowoltaiczna w połączeniu z systemem magazynowania energii to obecnie jedno z najbardziej opłacalnych rozwiązań, zarówno dla domów jednorodzinnych, jak i dla firm. Korzyści są wymierne - niższe rachunki za prąd, mniejsza emisja zanieczyszczeń i CO2, uniezależnienie się od sieci elektroenergetycznej. Przed podjęciem decyzji warto zapoznać się z różnymi dostępnymi systemami PV, ich elementami, sposobami magazynowania energii oraz kosztami. Odpowiednio dobrana i wykonana inwestycja w fotowoltaikę i magazynowanie prądu szybko się zwróci i przyniesie wymierne oszczędności przez lata.