Montaż instalacji fotowoltaicznej to skomplikowany proces, który wymaga odpowiedniego przygotowania i zgromadzenia niezbędnych akcesoriów. Dobór odpowiednich komponentów ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego działania i wydajności całego systemu. W artykule przyjrzymy się bliżej, jakie elementy są konieczne do zamontowania profesjonalnej instalacji PV.
Moduły fotowoltaiczne
Sercem każdej instalacji fotowoltaicznej są oczywiście moduły PV, które przetwarzają energię promieniowania słonecznego na prąd stały. Ich właściwy dobór pod kątem mocy, typu ogniw oraz parametrów elektrycznych i mechanicznych ma kluczowe znaczenie. Popularne są moduły monokrystaliczne, polikrystaliczne oraz cienkowarstwowe. Ważne parametry to moc znamionowa, napięcie maksymalne, prąd zwarcia, współczynnik sprawności czy wymiary ramy. Moduły muszą być odpowiednio zabezpieczone przed warunkami atmosferycznymi i dostosowane do miejsca montażu.
Moc i liczba modułów
Moc modułów dobiera się pod kątem mocy instalacji, natomiast ich liczba zależy od dostępnej powierzchni. Standardowe moduły mieszkaniowe mają moc od 300 do 400 Wp. Im większa moc pojedynczego panelu, tym mniejsza ich liczba.
Typ ogniw i sprawność
Moduły monokrystaliczne osiągają najwyższą sprawność na poziomie 18-22%, nieco niższą mają polikrystaliczne 15-18%, a najniższą cienkowarstwowe 6-13%. Wybór zależy od wymaganej wydajności i budżetu.
Certyfikaty i gwarancje
Wysokiej jakości moduły powinny posiadać certyfikaty (IEC, IP65) i długie gwarancje produktowe oraz na sprawność. Oznacza to niezawodną i długotrwałą pracę.
Falowniki i optymalizatory mocy
Kolejnym kluczowym elementem są falowniki, które przetwarzają prąd stały z modułów na prąd przemienny. Umożliwia to zasilanie urządzeń w domu lub oddawanie energii do sieci. Falowniki dobiera się pod kątem mocy modułów, napięć, liczby faz oraz optymalizacji. Nowoczesne modele umożliwiają też monitorowanie i sterowanie.
Moc falownika
Moc falownika musi być dostosowana do sumarycznej mocy modułów. Najczęściej wybiera się modele o mocy o 20-30% większej niż łączna moc paneli.
Liczba faz
W instalacjach jednofazowych wystarczy standardowy falownik 1-fazowy. Przy dużych mocach potrzebne są 3-fazowe. Są droższe, ale zapewniają większą sprawność.
Optymalizatory mocy
To nowoczesne urządzenia, które montuje się przy każdym module, aby zoptymalizować jego pracę. Zwiększają wydajność nawet do 25% i są warte dodatkowej inwestycji.
Konstrukcje montażowe
Kolejnymi istotnymi elementami są konstrukcje, na których montowane są moduły fotowoltaiczne. Mogą to być dachy skośne, płaskie, grunty czy specjalne wolnostojące wiaty. Elementy konstrukcji dobiera się pod kątem miejsca montażu, ilości i rozmiarów paneli.
Profile aluminiowe
Podstawowym materiałem są profile aluminiowe z uchwytami, tworzące szyny montażowe do mocowania modułów i prowadzenia okablowania. Mają różne wymiary i grubości w zależności od wielkości instalacji.
Uchwyty montażowe
Specjalne uchwyty służą do mocowania ramek modułów do profili szynowych. Muszą wytrzymywać obciążenia i zmienne warunki pogodowe przez dziesięciolecia.
Śruby i nakrętki
Do montażu uchwytów i paneli potrzebne są odpowiednie wkręty, śruby, podkładki i nakrętki ze stali nierdzewnej. Zapewnią stabilne i trwałe połączenie wszystkich elementów.
Okablowanie i zabezpieczenia

Niezwykle ważnym elementem każdej instalacji fotowoltaicznej jest okablowanie prądu stałego DC od paneli do falownika oraz prądu przemiennego AC do sieci domowej. Odpowiednie kable i zabezpieczenia gwarantują bezpieczeństwo i poprawne działanie.
Kable solarne
Do połączeń modułów używa się specjalnych odpornych kabli solarnych z żyłami miedzianymi o przekrojach od 2,5 do 6 mm2. Ich ilość i przekrój zależy od projektu i mocy.
Rozłączniki izolacyjne
Montuje się je przy każdym ciągu modułów, aby możliwe było odcięcie ich od napięcia przy serwisie. Najlepsze to rozłączniki bezpotencjałowe typu load-break.
Ochrona przepięciowa
Aby zabezpieczyć wrażliwe urządzenia przed przepięciami, montuje się ochronniki przepięciowe (SPD) typu 1 i 2. Chronią one falowniki, liczniki i instalację domową.
Elementy pomocnicze
Do prawidłowego montażu, działania i monitorowania instalacji fotowoltaicznej potrzebne są również różne elementy dodatkowe jak liczniki, uziemienie, moduły komunikacyjne czy kamery termowizyjne.
Liczniki energii
Niezbędne są dwukierunkowe liczniki energii, które mierzą ilość wyprodukowanej i pobranej z sieci energii elektrycznej. Pozwalają monitorować opłacalność instalacji fotowoltaicznej.
Uziemienie i ochrona odgromowa
Dla bezpieczeństwa konieczne jest wykonanie instalacji uziemiającej i połączenie z nią wszystkich urządzeń. Dodatkowo zalecane jest wykonanie ochrony odgromowej.
System monitorowania
Aby mieć podgląd na pracę instalacji, montuje się moduły komunikacyjne, czujniki, kontrolery i oprogramowanie do zbierania danych i wizualizacji.
Projekt i pozwolenia
Ostatnim etapem jest opracowanie projektu, uzyskanie niezbędnych pozwoleń i zgłoszenie instalacji do operatora sieci dystrybucyjnej. Pozwoli to na bezproblemowe uruchomienie i legalne użytkowanie instalacji fotowoltaicznej.
Projekt instalacji
Powinien go wykonać uprawniony projektant. Zawiera obliczenia, schematy, dobór elementów i specyfikację montażu zgodnie z przepisami i normami.
Pozwolenie na budowę
Konieczne przy większych instalacjach. Mniejsze wymagają zgłoszenia w starostwie. Uzyskanie pozwolenia trwa ok. 1-2 miesięcy.
Przyłączenie do sieci
Końcowym etapem jest zgłoszenie instalacji do operatora sieci dystrybucyjnej, który montuje dwukierunkowy licznik i zawiera umowę na odbiór nadwyżek energii.
Podsumowanie
Podsumowując, montaż instalacji fotowoltaicznej wymaga zgromadzenia wielu elementów i dobrania ich pod kątem konkretnego projektu. Najważniejsze to moduły PV, falowniki, konstrukcje montażowe, okablowanie oraz zabezpieczenia. Nie należy zapominać też o dodatkowych akcesoriach w postaci systemów monitorowania, liczników czy uziemienia. Kluczowe jest zastosowanie wysokiej jakości komponentów, które zapewnią bezpieczeństwo, trwałość i jak najwyższą wydajność instalacji fotowoltaicznej.