Instalacje fotowoltaiczne cieszą się w Polsce coraz większą popularnością. Pozwalają one na produkcję ekologicznej energii elektrycznej ze słońca i znaczne obniżenie rachunków za prąd. Niestety, często zdarza się, że na drodze do efektywnej pracy instalacji pojawiają się różnego rodzaju problemy i niedociągnięcia. W niniejszym artykule przyjrzymy się najczęstszym usterkom występującym w instalacjach PV oraz sposobom ich unikania.
Niewłaściwy dobór mocy instalacji
Jednym z kluczowych etapów przy projektowaniu instalacji fotowoltaicznej jest określenie optymalnej mocy, jaką powinny mieć panele. Zbyt mała moc oznacza mniejszą produkcję energii i gorszą opłacalność inwestycji. Z kolei przewymiarowana instalacja również nie jest korzystna, gdyż nie pozwoli w pełni wykorzystać wyprodukowanej energii elektrycznej.
Za mała moc instalacji
Wiele osób, chcąc ograniczyć koszty inwestycji, decyduje się na zainstalowanie paneli o zbyt małej mocy w stosunku do swojego zapotrzebowania. W efekcie instalacja produkuje mniej energii niż mogłaby, a właściciel nadal musi korzystać z energii z sieci elektroenergetycznej. Straty są tym większe, im bardziej zaniżona jest moc paneli. Dlatego kluczowe jest dokładne oszacowanie rocznego zużycia prądu i dobranie odpowiedniej wielkości instalacji.
Za duża moc w stosunku do zużycia
Z drugiej strony zdarza się, że instalacja ma zbyt dużą moc w stosunku do bieżącego zużycia energii w gospodarstwie domowym. W praktyce oznacza to, że część wyprodukowanej energii elektrycznej nie zostanie zużyta na własne potrzeby i oddana do sieci dystrybucyjnej. W takiej sytuacji nie można liczyć na pełny zwrot inwestycji, gdyż za nadwyżki energii operatorzy płacą niższe stawki.
Nieuwzględnienie przyszłego zapotrzebowania
Projektując instalację warto pamiętać nie tylko o aktualnym zużyciu prądu, ale również o przewidywanym wzroście zapotrzebowania w najbliższych latach. Może to być spowodowane np. planowanym zakupem urządzeń AGD, samochodu elektrycznego lub rozbudową budynku. Zwymiarowanie systemu "na wyrost" pozwoli uniknąć kosztownej rozbudowy już po kilku latach.
Błędy na etapie montażu paneli
Kolejny newralgiczny etap budowy instalacji fotowoltaicznej to montaż paneli PV. Niewłaściwe ich umiejscowienie i mocowanie może negatywnie wpłynąć na wydajność całego systemu. Na co zwrócić uwagę?
Niewłaściwe ustawienie paneli
Dla uzyskania optymalnej ilości energii panele powinny być zamontowane pod odpowiednim kątem i skierowane na południe. Montaż "byle jak" na dachu może znacząco zredukować ilość produkowanego prądu. Równie istotny jest kąt nachylenia względem powierzchni dachu - zazwyczaj optymalny to ok. 30-40 stopni.
Nieszczelność połączeń paneli
Bardzo ważna jest staranność przy łączeniu paneli fotowoltaicznych w łańcuch - nieszczelności skutkują bowiem ryzykiem przecieków i awarii. Sprawdzenie poprawności wykonanych połączeń elektrycznych pozwoli uniknąć problemów w pracy instalacji i spadków wydajności.
Uszkodzenia mechaniczne podczas montażu
Na uszkodzenia narażone są nie tylko przewody i połączenia elektryczne, ale również same panele. Niefrasobliwe i zbyt energiczne mocowanie do konstrukcji wsporczej lub dachu może skutkować pęknięciami i uszkodzeniami mechanicznymi ogniw PV. W skrajnych przypadkach może to prowadzić do całkowitej utraty sprawności panelu. Stąd konieczność delikatnego i profesjonalnego montażu.
Problemy z falownikiem i okablowaniem
Kluczowym elementem każdej instalacji fotowoltaicznej jest falownik, którego zadaniem jest konwersja prądu stałego z paneli na prąd przemienny. Awarie i wady tego urządzenia skutkują brakiem możliwości korzystania z wyprodukowanej energii. Na co zwrócić uwagę?
Zbyt cienkie przewody prądowe
Przewody łączące panele słoneczne z falownikiem muszą mieć odpowiedni przekrój, by minimalizować straty przesyłu. Zbyt cienkie kable powodują nagrzewanie się i spadek napięcia prądu dochodzącego do falownika. To z kolei przekłada się na realne straty mocy i energii elektrycznej.
Uszkodzenia falownika
Urządzenia elektroniczne, jakimi są falowniki, ulegają z czasem naturalnemu zużyciu i awariom. Objawiać się to może m.in. problemami z uruchomieniem, niestabilną pracą lub całkowitym zanikiem funkcjonalności. Szybka diagnoza i wymiana uszkodzonego podzespołu pozwoli przywrócić sprawność systemu.
Brak zabezpieczeń przepięciowych
Delikatna elektronika w falownikach wymaga odpowiedniej ochrony przed skokami napięcia. Brak zabezpieczeń przeciwprzepięciowych naraża urządzenia na ryzyko uszkodzenia podczas wyładowań atmosferycznych. Koszt zainstalowania ochronników jest niewielki w stosunku do ceny nowego falownika.
Błędy w dokumentacji i pozwoleniach
Formalno-prawny aspekt również ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania i rozliczania instalacji fotowoltaicznej. Na co trzeba zwrócić uwagę?
Brak zgłoszenia mikroinstalacji
Ustawowy obowiązek zgłoszenia mikroinstalacji OZE w ciągu 30 dni od uruchomienia często jest bagatelizowany. Brak dokonania stosownego zgłoszenia uniemożliwia oficjalne przyłączenie do sieci elektroenergetycznej i uzyskanie wsparcia w postaci systemu opustów.
Niezgodność dokumentacji z wykonaniem
Różnice pomiędzy projektem instalacji a faktycznym wykonawstwem mogą stać się podstawą do odmowy przyłączenia mikroinstalacji do sieci dystrybucyjnej. Dlatego trzeba pamiętać o aktualizacji dokumentacji i zgłaszaniu ewentualnych odstępstw.
Brak odbioru instalacji
Formalny odbiór wykonanej instalacji fotowoltaicznej z udziałem uprawnionego elektryka jest konieczny dla uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Bez tego instalacja działa w szarej strefie, co wiąże się z ryzykiem nieprzyjęcia przez operatora systemu dystrybucyjnego.
Niska wydajność i uzyski energii
Nawet poprawnie zaprojektowana i wykonana instalacja PV może nie dawać zakładanych efektów z powodu niekorzystnych warunków jej eksploatacji. Jak uniknąć problemów?
Niekorzystna lokalizacja paneli
Umieszczenie paneli w miejscu o ograniczonym dostępie światła słonecznego (np. w cieniu drzew czy budynków) wpływa na zmniejszenie ilości produkowanej energii elektrycznej. Lokalizacja instalacji powinna uwzględniać uwarunkowania terenu i otoczenia.
Zacienienie paneli
Czynniki zewnętrzne mogą wpływać na stopniowe pogorszenie warunków nasłonecznienia paneli PV. Przykładem jest rosnące drzewo rzucające cień na moduły. Konieczne jest cykliczne sprawdzanie i usuwanie źródeł zacienienia, aby utrzymać wydajność.
Zaniedbania konserwacyjne
Brak odpowiedniej konserwacji i dbałości o instalację PV może prowadzić do stopniowego spadku jej wydajności. Regularne czyszczenie paneli z kurzu i zabrudzeń pozwala utrzymać poziom produkcji energii. Równie ważne jest sprawdzanie połączeń i stanu okablowania pod kątem oznak zużycia czy korozji.
Problemy z monitoringiem i zdalnym sterowaniem
Nowoczesne systemy monitorowania i zarządzania pracą instalacji PV stanowią jej ważny element. Jednak i tu nie obywa się bez problemów.
Awarie systemu monitoringu
Usterki w działaniu systemów monitorujących i rejestrujących parametry pracy instalacji PV utrudniają bieżącą kontrolę oraz prowadzenie rozliczeń. Szybkie usunięcie awarii i kalibracja urządzeń pozwoli przywrócić pełną funkcjonalność.
Brak dostępu do danych
Czasem, pomimo sprawnego działania systemu monitoringu, problemem jest brak dostępu do zgromadzonych danych dla użytkownika instalacji. Może to wynikać np. z błędów w konfiguracji oprogramowania lub awarii łączności internetowej. Rozwiązaniem jest weryfikacja ustawień i transmisji danych.
Ograniczona funkcjonalność sterowania
Zaawansowane systemy zarządzania energią w instalacjach PV umożliwiają m.in. zdalną zmianę ustawień falownika. Niestety nierzadko niektóre opcje sterowania bywają ograniczone lub niedostępne. Wymaga to interwencji serwisowej i aktualizacji oprogramowania w celu pełnej integracji wszystkich możliwości zarządzania systemem.
Podsumowując, na drodze do bezproblemowej pracy instalacji fotowoltaicznej pojawić się może wiele różnych przeszkód - zarówno na etapie projektowania, jak i wykonawstwa oraz późniejszej eksploatacji. Kluczowe jest, aby na każdym kroku zachować staranność, korzystać z wysokiej jakości komponentów oraz współpracować z doświadczonymi firmami. Pozwoli to zminimalizować ryzyko pojawienia się problemów i zapewni satysfakcję z ekologicznego i taniego prądu ze słońca.
Podsumowanie
Instalacje fotowoltaiczne to wciąż nowoczesna technologia, która wymaga specjalistycznej wiedzy na wielu etapach - od projektowania, poprzez montaż, aż po późniejszą eksploatację. Tylko świadomość potencjalnych problemów i zagrożeń pozwoli im zapobiec i cieszyć się wydajną instalacją PV przez długie lata. Kluczowe jest korzystanie z usług doświadczonych firm i specjalistów oraz regularna kontrola i konserwacja systemu. Wtedy słoneczna energia elektryczna będzie nie tylko ekologiczna, ale przede wszystkim opłacalna i bezproblemowa.
Najczęściej zadawane pytania
Jak często należy myć panele fotowoltaiczne?
Zaleca się mycie paneli minimum 2 razy w roku - na wiosnę, aby pozbyć się zanieczyszczeń po zimie oraz jesienią. W razie dużego zapylenia można myć częściej. Należy uważać, aby nie porysować powierzchni.
Czy warto inwestować w instalację fotowoltaiczną?
Zdecydowanie tak. Dzięki temu obniżymy rachunki za prąd nawet o 70-80%, a inwestycja zwróci się po ok. 7 latach. Dodatkowo zyskujemy niezależność energetyczną i dbamy o środowisko.
Jaką firmę wybrać do montażu instalacji PV?
Najlepiej znaleźć sprawdzonego, lokalnego wykonawcę z dużym doświadczeniem w branży fotowoltaicznej. Warto sprawdzić referencje i opinie klientów danej firmy przed podjęciem decyzji.
Jaki powinien być optymalny kąt nachylenia paneli?
W Polsce najbardziej optymalny kąt to ok. 35 stopni. Umożliwi to maksymalne wykorzystanie energii słonecznej w ciągu roku. Dokładny kąt warto dostosować do warunków lokalnych.
Jak dbać o instalację fotowoltaiczną?
Należy regularnie czyścić panele, sprawdzać połączenia elektryczne, stan okablowania i działanie falownika. Raz w roku warto zlecić przegląd serwisowy instalacji w celu wykrycia potencjalnych usterek.
Tagi
Udostępnij
